ارزیابی فنی و اقتصادی اثر دو روش آبیاری قطره ای (تیپ) و شیاری بر عملکرد دانه و کارایی مصرف آب در چهار رقم کلزا

به منظور انتخاب بهترین رقم کلزا با عملکرد و درصد روغن بالا در دو سیستم آبیاری قطره ای و شیاری، آزمایشی طی سال های 86-1384 به صورت طرح کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان انجام شد. عامل اصلی شامل روش آبیاری در دو سطح (شیاری و قطره ای) و عامل فرعی شامل رقم در چهار سطح (okapi، slm046، opera و licord) بودند. نتایج نشان داد که اثر اصلی رقم و روش آبیاری بر عملکرد محصول معنی دار نبود. اثر متقابل آبیاری و رقم در سطح پنج درصد معنی دار شد. بیشترین عملکرد در روش آبیاری قطره ای مربوط به رقم opera ( 3961 کیلوگرم در هکتار) و در روش شیاری مربوط به رقم slm046 ( 3710 کیلوگرم در هکتار) بود. اثر روش آبیاری بر کارایی مصرف آب در سطح یک درصد معنی دار بود. مقدار کارایی مصرف آب در دو روش آبیاری قطره ای و شیاری بترتیب 34/1 و 74/0 کیلوگرم بر متر مکعب بود. به عبارت دیگر آبیاری قطره ای باعث افزایش 81 درصد کارایی مصرف آب نسبت به روش شیاری شد. میانگین حجم آب مصرفی در دو روش آبیاری قطره ای و شیاری به ترتیب 2617 و 4870 مترمکعب درهکتار بود. آبیاری قطره ای با کاهش46 درصدی درآب مصرفی، مقدارعملکرد نسبتاً یکسانی با روش آبیاری شیاری داشت.علیرغم کاهش 46 درصدی در مصرف آب، هزینه آبیاری افزایش یافت. برآیند این تغییرات منجر به کاهش درآمد خالص مزرعه به میزان 480/329/1 ریال بود. نسبت منفعت به هزینه طرح نشان دهنده عدم توجیه اقتصادی استفاده از آبیاری قطره ای (تیپ) در کشت کلزا می باشد.